Op 12 juli vond de kennisdeelgroep van de West-Vlaamse intercommunale weer plaats. Voor zij die er niet bij waren hieronder een samenvatting van de zaken die besproken werden, met dank aan collega Ine De Cubber die het notuleringswerk op zich nam!

Agenda:

• WVI (Bart Boute)
  • DataWISE : stand van zaken EFRO inschrijving
  • KDV GIS : uitbreiding kostendelende vereniging naar nieuwe gemeenten
  • Herwaardering KI
• BRDRQ (Karel Dieussaert van Athumi): Een tool voor automatische contourcorrecties
• Provincie West-Vlaanderen (Philippe Derynck en collega’s)
  • Storymaps als communicatietool bij de provinciale Ruimtelijke Uitvoeringsplannen
  • Speelkompas, beheer van speeltoestellen op de provinciale domeinen
  • Adreslocator in de GisWest add-on voor ArcGIS Pro (demo)
• IBZ Best-Address : Opstart mapping
  Spreker : Raf Vreys – FOD Binnenlandse Zaken – Algemene Directie Identiteit en Burgerzaken (IBZ)

Bart Boute van WVI opende de volle voormiddag met een korte stand van zaken over drie verschillende projecten:

• DataWISE : stand van zaken EFRO inschrijving
  • Trekkers: Polis, Vera, IOK, WVI en extra partner IGEMO (Mechelen en omgeving)
  • 4 gemeenten hebben al ingetekend, dit zijn vooral kleinere besturen, die nog GEEN FME hebben. Grotere besturen die FME al hebben (Brugge, Oostende) tekenden niet in.
  • Aanvraag zal zowel bij EFRO als bij City of Things ingediend worden
  • Graag bevestiging/inschrijving voor vrijdag 20 juni!
  • Heeft je gemeente interesse maar kan je niet voor 20 juni afkloppen, laat het ons dan toch zeker weten!

• KDV GIS : uitbreiding kostendelende vereniging naar nieuwe gemeenten
  • WVI heeft meerdere KDV’s: handhavers op terrein, ingenieurs, omgevingsambtenaren, DPO, preventie-ambtenaar, GIS,… in de afbeelding hieronder kan je zien waar we allemaal aan de slag zijn.
  • kostendelend = sterktes combineren, personeel delen, kosten delen.
  • Recent werd een mail uitgestuurd naar de relevante contactpersonen dat we extra ruimte hebben om nieuwe gemeentes aan te sluiten.

• Herwaardering KI
  • Rond het thema ‘herwaardering van het KI’ kwamen de laatste tijd veel vragen binnen. Verschillende gemeenten zijn gestart met methodieken om actief woningen op te sporen waarvan het kadastraal inkomen momenteel te laag ligt.
  • De aanpak verloopt in drie stappen. Eerst wordt er op basis van de kadastrale legger een kaart gemaakt, met bijvoorbeeld woningen zonder badkamer of zonder centrale verwarming. Soms gaat het om volledige wijken – volgens sommige inschattingen tot 20% van het woningbestand.
  • Daarna worden eigenaars aangeschreven met een formulier 43T, dat ze moeten invullen en ondertekenen. Tot slot volgt een controlebezoek ter plaatse.
  • Voor gemeenten is dit financieel interessant: per 1.000 euro aan bijkomend KI vloeit er jaarlijks 900 euro terug naar de lokale besturen.
  • Maar voor je aan de slag gaat, wacht op het Kadaster die vanaf juni 2025 met een uniforme aanpak zal komen om een wildgroei aan lokale initiatieven te vermijden.
  • Eigenaars kunnen via MyMinfin zelf nagaan welke gegevens bij het Kadaster gekend zijn. Voor hen is dat gratis, voor andere instanties is er een kost aan verbonden.
  • Een voorbeeld uit de praktijk: in de regio IOK – MOL werden 800 brieven verstuurd. Daarvan kwamen er 400 ingevuld terug. De andere helft moet nu nog fysiek gecontroleerd worden.
  • Tot slot: er zijn ook enkele belangrijke kanttekeningen. Het KI zegt niets over EPC of isolatiegraad, en de aanpak verschilt momenteel sterk per gemeente – terwijl het in feite een oefening op nationaal niveau zou moeten zijn. Politiek ligt het gevoelig, en gemeenten lopen intussen belangrijke inkomsten mis. Een open vraag die leeft: mag een gemeente deze data gebruiken om eigenaars op te sporen, in het kader van van GDPR?

BRDRQ: slimme grenscorrecties met een druk op de knop

Karel Dieussaert van Athumi stelde BRDRQ (spreek uit: BorderQ) voor, een tool die automatisch grens- of contourcorrecties uitvoert. De tool werd onder andere getest met het Agentschap Onroerend Erfgoed.

BRDRQ is een transparante en flexibele oplossing:

• Beschikbaar als QGIS-plugin via GitHub (nog in afwachting van officiële validatie)
• Het algoritme zelf is een Python package en kan dus ook gebruikt worden in FME of ArcGIS Pro
• De tool probeert te interpreteren wat er “bedoeld” wordt: kleine afwijkingen worden rechtgezet, maar grotere ingrepen blijven behouden
• De relevante afstand voor aanpassingen kan je zelf instellen (bijvoorbeeld maximaal 0,5 meter)
• Die afstand wordt stap voor stap verhoogd, tot een stabiele geometrie ontstaat

Het algoritme kan eenvoudig ingebouwd worden in bestaande werkprocessen. De huidige toepassing richt zich vooral op GRB-percelen, maar het systeem is uitbreidbaar naar andere achtergrondlagen.

Er is een proof of concept voor ArcGIS Pro. De provincie West-Vlaanderen bekijkt de mogelijkheden om hier verder op in te spelen.

De tool is nog in ontwikkeling. Eerstdaags voegen we een meer concreet artikel toe op de blog zodat je weet welke stappen te nemen om er mee aan de slag te gaan. Er wordt actief gevraagd om feedback door te geven, alle opmerkingen, vragen en suggesties voor verbeteringen mag je doorgeven aan: karel.dieussaert@vlaanderen.be.

Provincie zet in op digitale tools: Storymaps en Speelkompas

Philippe Derynck en zijn collega’s gaven een boeiende inkijk in twee digitale toepassingen die binnen de provincie West-Vlaanderen worden gebruikt: Storymaps voor RUP’s en het Speelkompas voor speeltoestellenbeheer. Philippe vroeg daarna ook nog eens aandacht voor Marktplein 1 waar hij testers vraagt voor de nieuw GisWest loketten, en informeerde ons voer de adreslocator.

Storymaps maken provinciale RUP’s toegankelijker

Klaas Detavernier toonde hoe de provincie storymaps inzet om de inhoud van provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) op een toegankelijke manier te communiceren. In plaats van droge plannen en voorschriften krijgen burgers nu een interactieve kaartpresentatie – een soort visuele PowerPoint – die helder uitlegt wat waar mag.

De opbouw gebeurt in vier stappen: eerst wordt een sterke webmap gemaakt met alle relevante data. Daarna wordt de look & feel van de storymap bepaald (lettertypes, accentkleuren, herbruikbare stijlen). Vervolgens worden kaart en uitleg gecombineerd in één helder verhaal. Tot slot kan de gebruiker via een zoekfunctie zijn eigen adres opzoeken en per zone bekijken wat de troeven zijn van bijvoorbeeld een bedrijvenzone.

Met knoppen kun je wisselen tussen achtergrondlagen zoals luchtfoto of bestemmingskaart. Storymaps kunnen gemaakt worden via je eigen ArcGIS Enterprise of via ArcGIS Online – al is bij die laatste optie een betalende ‘viewer’ nodig als je wil afschermen wie toegang heeft.

Voorbeeld bekijken?
Storymap RUP Bedrijvigheid Economische Subregio Brugge
Algemene info op provinciale website

Speelkompas: Grip op speeltoestellen in provinciale domeinen

Ewout Nollet van de Groendienst van de provincie West-Vlaanderen presenteerde het Speelkompas, een digitaal controlesysteem voor speeltoestellen in de provinciale domeinen. Met 25 speelzones en maar liefst 238 toestellen is overzicht cruciaal.

De controles verlopen volgens een vaste structuur: Wekelijks door een verantwoordelijke, driemaandelijks door een expert. Elke gebruiker heeft een eigen rol (verantwoordelijke, expert, beheerder), met bijhorende rechten en acties.

Digitale controle met kleurcode

Een controle gebeurt via een digitaal formulier (tablet, smartphone of PC): Rood = nog te controleren, Groen = al gecontroleerd. Tijdens de controle geef je per toestel een OK/Niet OK aan. Indien er een probleem is, moet je een maatregel toevoegen.

Historiek & opvolging

• Elk toestel heeft een controlehistoriek en een laatste rapport.
• Is er een maatregel nodig? Dan verschijnt dat toestel met een rood vlaggetje in een aparte kaartlaag.
• Zodra de maatregel is uitgevoerd, wordt het toestel terug groen gezet.

Beheerders kunnen ook nieuwe speelzones en toestellen toevoegen.

Technische kant

• Gebouwd in ArcGIS Pro op de ArcGIS Enterprise-omgeving van de provincie
• VertiGIS Loket wordt gebruikt voor interactie en rapportering
• Met VertiGIS Analytics voor inzichten in wie welke controles uitvoerde

Kan dit gedeeld worden?

• Het loket zelf werd op maat ontwikkeld door SIGGIS en is dus niet zomaar deelbaar
• De methodiek en de opzet zijn wel relevant voor andere besturen
• Zelf iets soortgelijk maken? Dat is volgens de provincie niet evident met de huidige VertiGIS-versie. Alleen al Studio Web vraagt een opleiding van 2 dagen.
• Basisfuncties zijn nog redelijk toegankelijk, maar workflows en rapportering vergen gespecialiseerde kennis
• Een project “as is” beschikbaar stellen door de provincie, of via KDV GIS, lijkt een mogelijke piste

Adreslocator in GISWest Add-on voor ArcGIS Pro

• Tijdens de demo werd de adreslocator voorgesteld die beschikbaar is binnen de GISWest add-on voor ArcGIS Pro. Deze geolocatieservice, gebaseerd op Esri-technologie, is vlot toegankelijk via het GISWest-portaal of rechtstreeks als webdienst – bruikbaar in o.a. WAB-loketten en zelfs in CEVI-add-ins.
• Met deze service kan je zeer flexibel adressen zoeken, zelfs wanneer de schrijfwijze niet volledig correct is. Zo werd in de demo het adres “kon leopold 3 ln” probleemloos herkend.
• De adreslocator werkt ook bij geocoding vanuit ArcGIS Pro. Belangrijk is dat adressen bij voorkeur in meerdere velden gesplitst worden (bijvoorbeeld straatnaam en huisnummer apart), waarbij het script automatisch de juiste mapping doet – ‘address 2’ is dan het huisnummer.
• Let tijdens het matchen zeker op de match score: een lage score wijst op mogelijke fouten. Wanneer een match gebeurt op een POI (point of interest), wordt dit aangeduid en betekent het dat het adres op het midden van de straat is gematched.

Best-Address: Eén Adres, Eén Referentiepunt

Raf Vreys en Viviane Van Acker van FOD Binnenlandse Zaken (Algemene Directie Identiteit en Burgerzaken) gaven toelichting bij de opstart van het Best-Address project. Het doel? Elk adres in België koppelen aan een uniek nummer, zodat uiteenlopende overheden en databanken naar exact dezelfde locatie verwijzen.

Momenteel bestaan er meerdere versies van hetzelfde adres:

• het rijksregisteradres (waar een burger woont),
• het kadastrale adres (waar een perceel ligt),
• het adres in de KBO (waar een onderneming gevestigd is),
• en ook adressen voor niet-bewoonde locaties, zoals tankstations langs autowegen of tennisvelden.

Dankzij Best-Address, dat werd opgesteld als gevolg van de Europese INSPIRE-richtlijn, zullen al deze adressen in heel België (ook Wallonië en Brussel) naar één unieke referentie linken. Bijvoorbeeld:
📍 Steenweg op Oosthoven 51, 2300 Turnhout → data.vlaanderen.be/id/adres/205001

De adressen in het Rijksregister blijven bestaan, maar via een linktabel wordt een slimme workaround voorzien om ze met de GRAR-adressen te koppelen. In de overgangsfase kan je als gemeente gebruik maken van een BOSA-tool om adrescontroles uit te voeren, al is die slechts tijdelijk beschikbaar.

Zodra een gemeente een BEST-gemeente wordt, mogen/kunnen er in het Rijksregister geen adressen meer ingevoerd worden die niet in de GRAR zitten.

Mapping & controle

Gemeenten kunnen via een login (aan te vragen bij Viviane Van Acker) de mapping controleren:

• Per foutief adres geef je aan of de aanpassing in LARA of in het Rijksregister moet gebeuren.
• Daarna moet je die aanpassing wel nog gaan doen in LARA of het rijksregister.
• Gemeenten krijgen 6 maanden tijd om deze mappings op punt te stellen, na opstarten.

Opmerking: berichten hierover worden verstuurd naar de dienst Bevolking, dus niet altijd naar GIS-coördinatoren. Spreek je dienst bevolking aan als je hier nog niets over hebt gehoord!