Het project uniek percelenplan is kort samengevat de gelijkschakeling van de percelenkaarten van het GRB en van het Kadaster. In de periode 2018-2021 rollen deze unieke percelenplannen een na een van de band en in juni 2019 was het de beurt aan Lichtervelde. Op basis van een GIS-analyse hebben we de wijzigingen in geometrie in kaart gebracht en intussen ook vergeleken met de eerste driemaandelijkse bijwerking van de percelen in augustus. De conclusie: volledige rust in de kaart is een utopie. Belangrijk om te weten is ook dat indien je gemeente een UP kreeg na april, de release van Adp-fiscaal (toestand 1/1/2019) nog géén uniek percelenplan is en bijgevolg tot volgend jaar nog zal verschillen van de periodiek bijgewerkte percelenlaag uit het GRB (Adp).

Er zijn twee aspecten die we hier willen belichten.

1. Mogelijk verschil tussen Adp-fiscaal (Adpf) en Adp-actueel na de eerste release van het UP

Het verschil heeft te maken met de timing van aanmaak. De productie van Adp-fiscaal begint in april, op basis van de op dat moment door het Kadaster gevalideerde data. Een gemeente als Lichtervelde kreeg zijn eerste release van het uniek percelenplan bijvoorbeeld pas in juni. De validatie hiervan door het Kadaster gebeurde in mei, dus net na de start van de productie van Adpf. Hierdoor zit Lichtervelde nog tot de volgende bijwerking van Adpf in 2020 met een hybride situatie:

• Adpf (fiscale toestand 1/1/2019): gekoppeld met de kadastrale legger en nog géén uniek percelenplan, d.w.z. op meerdere plaatsen verschillend van CADGIS en Adp-actueel.
• Adp-actueel (percelenlaag uit het GRB): 3-maandelijks bijgewerkt en vanaf juni 2019 een uniek percelenplan, d.w.z. identiek aan CADGIS.

Je kan de toestand van Adpf nagaan in het attribuut “BEHEERDER”. Indien daar nog “Informatie Vlaanderen” staat, is dit nog geen UP. Indien er “AAPD” staat wel. Als gemeente kan je twee dingen doen:

• Niets doen en het komende jaar rekening houden met het feit dat Adpf 1/1/2019 geometrisch nog verschilt van Adp-actueel.
• Zelf een nieuw Adpf aanmaken op basis van een Adp-actueel door de verschillen manueel weg te werken. Het resultaat is dan een “UP-Adpf”, d.w.z. een Adpf 1/1/2019 maar met de geometrieën van (UP-)Adp-actueel. De werkwijze is door Informatie Vlaanderen getest voor een paar gemeenten en wordt hier beschreven.

2. Gewijzigde geometrieën in het uniek percelenplan

Op de presentaties van Informatie Vlaanderen van een jaar geleden werd aangekondigd dat
bij de aanmaak van een uniek percelenplan voor de gemiddelde gemeente 5 à 10% van de percelen een geometrie-wijziging zou ondergaan (deze prognose was gebaseerd op testen in Wevelgem en Anzegem). Bij de aanmaak van het UP gebeurt er immers een correctieproces dat vergelijkbaar is met de kadastralisatie van enkele jaren geleden (de afstemming van de kadastrale percelen met de gebouwen in het GRB). In principe is dit dus een kwaliteitsverbetering.

Het was toen al duidelijk dat er best rekening gehouden werd met de planning van het uniek percelenplan bij het inplannen van grootschalige digitaliseringsoefeningen zoals intekenen van vergunningen of herinterpretatie van RUP-zoneringen op GRB. Enkele analyses in andere gemeenten tonen nu echter aan dat dit percentage wijzigingen een stuk hoger kan liggen.

De analyse voor Lichtervelde: (De methodiek is via ArcMap en wordt toegelicht op de volgende WVI-GISCO)

	Pre-UP	Eerste UP		Eerste UP	Update UP
Timestamp download	1/05/2019	30/06/2019		30/06/2019	20/08/2019
ADP datum	1/10/2018	21/05/2019		21/05/2019	1/07/2019
#ADP in download	8 645	8 653		8 653	8 657
#ADP Lichtervelde	8 500	8 511		8 511	8 516
#nieuwe CAPAKEY’s vs vorige	64			17
#verdwenen CAPAKEY’s vs vorige	-53			-12
#aantal identieke CAPAKEY’s	8 447			8 499
Verschil Opp = 0,00 m²	7 317	87%		8484	99,82%
Verschil Opp > 0,00 m²	1 130	13%		15	0,18%
Verschil Opp >= 0,10 m²	1 057	13%		6	0,07%
Verschil Opp >= 1,00 m²	1 012	12%		6	0,07%
Verschil Opp >= 4,00 m²	935	11%		5	0,06%
Verschil Opp >= 10,00 m²	807	10%		5	0,06%
Verschil Opp >= 100,00 m²	293	3%		2	0,02%
Breuk Opp >= 1%	761	9%		3	0,04%
Breuk Opp >= 2%	610	7%		1	0,01%
Breuk Opp >= 5%	337	4%		0	0,00%
Breuk Opp >= 10%	166	2%		0	0,00%

Wat valt op?

• 13% van de percelen in Lichtervelde ondervindt in meer of mindere mate een oppervlaktewijziging bij aanmaak van een uniek percelenplan (juni). Voor 293 percelen (3%) is die wijziging meer dan 100 m². In percentages uitgedrukt ondervindt 4% van de percelen een oppervlaktewijziging van meer dan 5% ten opzichte van pre-UP. Op zich vallen deze cijfers nog mee. In Deinze is bijvoorbeeld 25% van de percelen geïmpacteerd (Dit ligt hier aan het grote aantal ruilverkavelingen, nvdr).
• Na aanmaak van een uniek percelenplan is er relatieve rust in de kaart. Bij de trimestriële bijwerking van Adp-actueel (augustus) ondervindt een – weliswaar zeer klein – deel van de percelen nog oppervlaktewijzigingen ten gevolge van correcties. Voor heel Vlaanderen gaat dit steeds om minder dan 1% van de percelen. In Lichtervelde bijvoorbeeld kenden 2 van de 15 gewijzigde percelen een zeer significante oppervlaktewijziging (meer dan 100 m²). Aangezien het om correcties (dus kwaliteitsverbetering) gaat, zou dit percentage doorheen de tijd steeds verder moeten afnemen.

Hoe kan je hier als gemeente mee omgaan?

1. Niets doen
   • In dit geval moet je er als gebruiker mee rekening houden dat er verschuivingen kunnen zijn. Sommige gemeenten tekenen contouren van vergunningen dan occasioneel opnieuw in als ze vaststellen dat de verschuivingen te groot zijn, bijvoorbeeld naar aanleiding van het aanmaken van notariële info of bij het ad hoc consulteren van de kaart.
2. Een (nieuwe) GRB-migratie inplannen
   • Aandachtspunt: voor een GRB-migratie heb je een pre-UP-Adp nodig en een UP-Adp van (zoveel mogelijk) dezelfde datum. Als je hiervoor Adpf wil gebruiken, kan het dus zijn dat je afhankelijk van de releasedatum van je uniek percelenplan nog een jaar moet wachten eer er een UP-Adpf beschikbaar is.
   • Sommige gemeenten laten dit uitvoeren door hun softwareleverancier, maar de provincie Oost-Vlaanderen heeft enkele jaren geleden een GRB-migratietool ter beschikking gesteld waarmee je dit als gemeente zelf kon uitvoeren. Er wordt momenteel gewerkt aan een verfijning van de methodiek, specifiek gericht op de situatie van het uniek percelenplan. Hierover later meer.